درم چیست؟

پوست شما دارای سه لایه اصلی است و درم (کوریوم) لایه میانی پوست بدن شما است. دو لایه دیگر پوست اپیدرم و هیپودرم شما هستند . لایه درم شما از دو لایه خودش تشکیل شده است.

کوریم نام دیگر درم است. کوریوم یک کلمه لاتین به معنای "چرم" یا "پوست" است.

لایه درم پوست

درم چیست و چرا برای سلامت پوست اهمیت دارد؟

پوست انسان لایه‌های مختلفی دارد، اما درم یا درمیسس، به‌عنوان لایه میانی، یکی از مهم‌ترین قسمت‌هایی است که هم از پوست محافظت می‌کند و هم عملکردهای حیاتی زیادی دارد. درم از دو بخش اصلی تشکیل شده است که هرکدام وظایف خاص خود را دارند:

1. درم پاپیلاری: خط مقدم دفاع پوست

این لایه بالایی درم است، نازک ولی بسیار فعال. درم پاپیلاری حاوی رشته‌های عصبی، رگ‌های خونی ظریف، سلول‌های ایمنی و گیرنده‌های لمسی است. همینجا است که بدن شما به لمس، گرما یا سرما واکنش نشان می‌دهد. این لایه به صورت قلاب‌مانند به لایه بالایی پوست (اپیدرم) متصل می‌شود و پیوند محکم بین این دو را حفظ می‌کند.

2. درم مشبک: ستون فقرات پوست

در زیر لایه پاپیلاری، درم مشبک قرار دارد؛ لایه‌ای ضخیم، مستحکم و پر از ساختارهای کلیدی. اینجا محل عبور رگ‌های اصلی، اعصاب بزرگ‌تر، فولیکول‌های مو، غدد چربی و تعریق و سلول‌های چربی است. الیاف کلاژن و الاستین در این لایه شبکه‌ای محکم ساخته‌اند که پوست را هم محکم نگه می‌دارد، هم به آن قابلیت انعطاف می‌دهد.

نقش درم در حمایت از سایر اندام ها

درم همراه با سایر لایه های پوست، از اندام های داخلی، ماهیچه ها، استخوان ها و بافت ها در برابر آسیب های خارجی محافظت می کند و نوعی سپر دفاعی برای بدن به شمار می رود.

درم از بافت های پیوندی غنی از رگ های خونی، الیاف کلاژن و الاستین و ماده ای ژل مانند به نام ماده زمینه ای (Ground Substance) تشکیل شده است. همچنین، غدد عرق، غدد چربی و فولیکول های مو نیز در این لایه قرار دارند.

ضخامت درم چقدر است؟

ضخامت درم در بخش های مختلف بدن متفاوت است. برای مثال:

• نازک ترین درم: روی پلک ها، با ضخامت حدود 0.6 میلی متر

• ضخیم ترین درم: روی پشت بدن، با ضخامت حدود 4 میلی متر

---

تفاوت درم و اپیدرم در یک نگاه

• اپیدرم لایه نازک‌تری است که سطح بیرونی پوست را می‌پوشاند. وظیفه‌اش محافظت از بدن، تولید سلول‌های جدید پوستی و تنظیم رنگ پوست از طریق تولید ملانین است.

• درم زیر اپیدرم قرار دارد و مسئول ساختار، استحکام، انعطاف و تغذیه پوست است. درم منابع حیاتی مثل کلاژن، غدد، فولیکول‌ها و پایانه‌های عصبی را در خود جا داده است.

---

وظایف درم چیست و چرا اهمیت دارد؟

هر لایه از پوست شما به صورت هماهنگ عمل می کند تا از بدن محافظت کند، اما درم به عنوان لایه میانی پوست، وظایف خاص و مهمی دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:

1. حمایت از اپیدرم

درم با داشتن ساختاری محکم و انعطاف پذیر، به لایه سطحی پوست (اپیدرم) استحکام می دهد. همچنین رگ های خونی موجود در درم، مواد مغذی لازم برای زنده ماندن سلول های اپیدرم را تامین می کنند.

2. احساس لمس، درد و دما

پایانه های عصبی موجود در درم، امکان تشخیص احساساتی مثل گرما، سرما، درد، فشار و خارش را فراهم می کنند. به همین دلیل، واکنش بدن به محرک های محیطی از طریق این لایه انجام می شود.

3. تولید عرق برای تنظیم دمای بدن

درم دارای غدد عرق است که هنگام گرما یا استرس فعال می شوند و عرق ترشح می کنند. این فرآیند نقش مهمی در خنک کردن بدن و تنظیم دمای آن دارد.

4. حفظ رطوبت پوست و مو

غدد چربی موجود در درم، ماده ای چرب به نام سبوم تولید می کنند که باعث نرم و مرطوب ماندن پوست و مو می شود و از خشک شدن بیش از حد آن جلوگیری می کند.

5. تولید مو

فولیکول های مو که در درم قرار دارند، وظیفه تولید مو را بر عهده دارند. این فولیکول ها در تمام نقاط بدن به جز کف دست و کف پا وجود دارند.

---

چه شرایط و اختلالاتی روی درم تأثیر می گذارد؟

برخی از شرایط و اختلالاتی که درم شما را تحت تأثیر قرار می دهند عبارتند از:

سندرم اهلرز-دانلوس .
کهیر (کهیر) .
سندرم مارفان
ملانوم پوستی اولیه
الاستوز خورشیدی
اسکلروز سیستمیک ( اسکلرودرمی ).
تومورها _

علائم یا نشانه های رایج شرایط درم چیست؟

برخی از علائم یا نشانه های رایج شرایطی که می توانند پوست شما را تحت تاثیر قرار دهند عبارتند از:

خون یا مایع دیگری که از شریان‌ها، شریان‌ها، مویرگ‌ها، لوله‌ها، ونول‌ها یا سیاهرگ‌ها به بافت شما نشت می‌کند ( برگشت ).
تغییرات در استخوان‌ها، چشم‌ها، ریه‌ها، پوست، قلب و عروق خونی .
لکه های تیره و خارش دار پوست.
کبودی بیش از حد.
مفاصل بیش از حد انعطاف پذیر (بیش از حد تحرک ).
پوست نرمی که نازک تر است و بیشتر از حد معمول کشیده می شود.
بافت متورم.
ولتس.

چه آزمایش‌هایی برای بررسی سلامت درم انجام می‌شود؟

برای ارزیابی وضعیت درم و تشخیص بیماری‌های پوستی، از روش‌های زیر استفاده می‌شود:

• آزمایش ژنتیکی: یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای شناسایی برخی اختلالات، بررسی وجود ژن‌های معیوب است.

• بیوپسی پوست: پزشک نمونه کوچکی از پوست را برداشته و زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند تا علائم بیماری، عفونت یا سرطان مشخص شود.

• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): این روش می‌تواند وجود تومورهای ملانوما را در نواحی عمقی‌تر مانند مغز یا نخاع بررسی کند.

• اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET): اسکن PET برای تشخیص گسترش ملانوما به غدد لنفاوی یا دیگر بخش‌های بدن که دورتر از محل اولیه در پوست هستند، استفاده می‌شود

درمان های رایج برای درم چیست؟

برخی از درمان‌های رایج برای شرایطی که درم شما را تحت تأثیر قرار می‌دهند عبارتند از:

کورتیکواستروئیدها :

کورتیکواستروئیدها التهاب و آسیب بافتی را کاهش می دهند.

پیوند پوست :

پیوندهای پوستی پوست آسیب دیده یا از دست رفته را که به خودی خود نمی تواند بهبود یابد را درمان می کند. پیوندهای پوستی به افرادی که دچار آسیب عمیق پوستی یا از دست دادن سوختگی، عفونت و زخم هستند کمک می کند.

جایگزین های پوستی جایگزین های پوست شامل سلول ها یا بافت های گرفته شده از شخص دیگر (آلوگرافت)، سلول ها یا بافت های گرفته شده از یک حیوان (گزنوگرافت) یا پوست ساخته شده از مولکول ها و پلیمرهای غیر بیولوژیکی (پوست مصنوعی) است.

جایگزین‌های پوستی به افرادی که دچار زخم‌ها یا شرایط عمیق پوستی، از جمله سوختگی و عفونت هستند، کمک می‌کنند.

چگونه با تغییر سبک زندگی از پوست خود مراقبت کنیم؟

سلامت پوست فقط به استفاده از محصولات زیبایی محدود نمی شود. سبک زندگی شما تاثیر مستقیم بر کیفیت و شادابی پوست دارد. در ادامه به چند نکته مهم برای حفظ سلامت پوست اشاره می کنیم:

1. روتین مراقبت از پوست داشته باشید

روزانه پوست خود را با شوینده های ملایم بشویید، از مرطوب کننده مناسب استفاده کنید و نوشیدن آب کافی را فراموش نکنید. مصرف حداقل هشت لیوان آب در روز به آبرسانی طبیعی پوست کمک می کند. همچنین توصیه های پزشک یا متخصص پوست را برای مراقبت متناسب با نوع پوست خود دنبال کنید.

2. زخم ها را به درستی درمان کنید

برای جلوگیری از عفونت، زخم های کوچک را با آب و صابون تمیز کنید. سپس با یک سواب پنبه ای، مقدار کمی وازلین یا پماد مراقبتی مثل Aquaphor روی آن بمالید و با یک باند تمیز بپوشانید تا از ورود آلودگی جلوگیری شود.

3. از آسیب نور خورشید پیشگیری کنید

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب می تواند به پوست آسیب بزند. استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF حداقل 30 و پوشیدن لباس محافظ، از پوست شما در برابر اشعه های مضر آفتاب محافظت می کند.

منبع:

https://my.clevelandclinic.org/health/body/22357-dermis

https://courses.lumenlearning.com/suny-ap1/chapter/layers-of-the-skin/